Zespół kompulsywnego jedzenia cz.2 Jak sobie z tym poradzić?

Zespół kompulsywnego jedzenia cz.2 Jak sobie z tym poradzić?

BED można pokonać!

Zatrzymanie kompulsywnego objadania się nie jest łatwe, ale jak najbardziej możliwe, ponieważ opracowano skuteczne metody samopomocowe oraz modele pomocy profesjonalnej leczenia zespołu gwałtownego objadania się.

Jedzenie jest niezbędne do przeżycia, nie ma więc możliwości unikania lub zastąpienia go. Zamiast tego należy rozwinąć zdrowe relacje z jedzeniem – ma być to związek, który opiera się na zaspokajaniu potrzeb żywieniowych, a nie emocjonalnych. Aby to zrobić należy złamać cykl kompulsywnego objadania się:4

Co zrobić by nawiązać zdrowszą relację z jedzeniem:4

Unikaj pokus – wyczyść lodówkę i szafki z ulubionych niezdrowych przekąsek, deserów i wszelkiego śmieciowego jedzenia.

Wsłuchaj się w ciało – naucz się rozróżniać głód fizyczny od emocjonalnego.

Skoncentruj się na tym, co jesz – zwolnij i delektuj się smakiem.

Jedz regularnie – nie czekaj, aż będziesz głodny, trzymaj się zaplanowanych posiłków, nie pomijaj posiłków.

Nie unikaj tłuszczy – tłuszcz w diecie wbrew pozorom może zapobiec przejadaniu się.

Walcz z nudą – zamiast podjadać spaceruj, zadzwoń do przyjaciela, czytaj lub zajmij się swoim hobby.

Porzucenie odchudzania4

Po napadzie objadania się wiele osób ma potrzebę przejścia na dietę odchudzającą. Nie tędy jednak droga – konsekwencją głodówki jest zazwyczaj nawrót napadów objadania się.

Zamiast tego wprowadź do diety pożywne produkty, które lubisz i jedź do czasu, aż zaspokoisz głód, nie przejadaj się. Unikaj drastycznego ograniczania niektórych potraw, ponieważ sprawia to, że są jeszcze bardziej pożądane.

Regulacja emocji4

Jednym z najczęstszych powodów kompulsywnego jedzenia jest próba poradzenia sobie z nieprzyjemnymi emocjami, takimi jak stres, depresja, samotność, strach i niepokój. Podczas złego dnia jedzenie wydaje się być najlepszym przyjacielem, jednak ulga jaką daje jest ulotna.

Sposobem na zidentyfikowanie wyzwalaczy jedzenia kompulsywnego jest prowadzenie automonitoringu, czyli dziennika jedzenia i nastrojów. Należy w nim notować co się zjadło (albo na co miało się ochotę), wydarzenia, które wpłynęły na nastrój oraz uczucia przed jedzeniem, w trakcie oraz po jedzeniu. Z biegiem czasu pozwala to odkryć wzór błędnego koła objadania się.

Celem jest nauczenie się tolerancji dla uczuć, które są bodźcem kompulsywnego objadania się poprzez uważność na to jakie emocje odczuwamy w danym momencie, zaakceptowaniu ich i zdystansowaniu się ponieważ nawet najsilniejsze emocje mijają, nie trzeba z nimi walczyć i nie trzeba ich zajadać.

Przejmij kontrolę nad głodem4

Czasami napad gwałtownego objadania się przychodzi bez ostrzeżenia. Istnieje kilka sposobów, by nie stracić kontroli:

Staw czoła gwałtownej fali głodu, nie podejmując chaotycznych kroków, lecz z pełną świadomością spróbuj ją rozproszyć, np. poprzez jednoczesne chodzenie i mówienie, telefon do przyjaciela, obejrzenie czegoś zabawnego w Internecie lub odkładanie potrzeby jedzenia – najpierw wytrzymaj minutę, następnie spróbuj wytrzymać 5 minut, jeśli odłożysz potrzebę najedzenia się w czasie może po prostu minąć.

Wprowadź w życie zdrowe nawyki4

Osoby silne fizycznie, zrelaksowane i wypoczęte lepiej radzą sobie z codziennymi przeciwnościami. Ćwiczenia fizyczne, sen i inne zdrowe nawyki pomagają przetrwać trudne chwile, a na kompulsywne jedzenie nie ma już miejsca.

Stres: jednym z najważniejszych kwestii jest nauczenie się radzenia sobie ze stresem, który napędza kompulsywne objadanie się. Można zapisać się na zajęcia z medytacji, regularnie stosować relaksację sensoryczną lub praktykować proste ćwiczenia oddechowe.

Regularne ćwiczenia fizyczne: aktywność fizyczna wpływa pozytywnie na nastrój i poziom energii, a dodatkowo redukuje stres.

Sen: odpowiednia ilość snu pomaga kontrolować apetyt i zmniejsza pragnienie jedzenia (jest to związane z poziomem cukru), wpływa pozytywnie na nastrój.

Kontakty społeczne: nie należy lekceważyć znaczenia bliskich związków i kontaktów społecznych. Rozmowa pomaga, nawet jeśli nie jest przeprowadzana z profesjonalistą.

Idź do specjalisty

Niestety często techniki samopomocowe nie są skuteczne. Wtedy należy udać się po pomoc do specjalisty. Podobnie jak w innych zaburzeniach odżywiania najskuteczniejszą metodą leczenia jest podejście zespołowe oparte na współpracy dietetyka, lekarza psychiatry i psychologa. Celem ma być zmniejszenie częstotliwości napadów objadania się, czyli przejęcie kontroli nad spożywaniem jedzenia, unormowanie masy ciała oraz nauka regulacji emocji i modyfikacja niewłaściwych przekonań związanych z jedzeniem.

W ramach oddziaływania psychoterapeutycznego udokumentowaną skuteczność ma terapia behawioralno-poznawcza polegająca na nauce regulacji emocji i modyfikacji przekonań – pacjenci uczą się rozpoznawania bodźca wyzwalającego napad objadania się i następującej sekwencji zachowań, dodatkowo pracują nad zmianą negatywnych przekonań dotyczących własnej osoby, swojej masy ciała i jedzenia oraz wypracowują alternatywne dla objadania się zachowania.3 U pacjentów niepełnoletnich dobre rezultaty daje praca terapeutyczna z całą rodziną.1

W farmakoterapii stosuje się m. in. leki antydepresyjne, przeciwpadaczkowe i hamujące ośrodek sytości.1

Dietetyk przygotowuje odpowiednio zbilansowaną dietę i uczy zdrowych wzorców żywieniowych.1

Praca nie jest łatwa i może zająć dużo czasu, by nie tylko zmniejszyć, ale skutecznie pokonać ugruntowane nawyki. Warto jednak podjąć pracę by niepohamowany apetyt nie przejmował kontroli, a jedzenie nie kompensowało trudności emocjonalnych.

  1. Bąk-Sosnowska M., Interwencja psychologiczna w zespole kompulsywnego jedzenia, „Psychiatria Polska”; 2009, 43( 4): 445–456.
  2. Bąk-Sosnowska M., Zaburzenia odżywiania towarzyszące otyłości, Forum Zaburzeń Metabolicznych; 2010, 1(2): 92-99.
  3. Banach J., Szymańska J., Zespół gwałtownego objadania się – stan wiedzy, “Curr Probl Psychiatry”; 2011, 12(3): 318-321.
  4. https://www.helpguide.org/articles/eating-disorders/binge-eating-disorder.htm?pdf=true

Agata Paszowska-Mikuła

Dzień dobry, chętnie odpowiemy na Twoje pytanie, zachęcamy do kontaktu